به گزارش ایرناپلاس، سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی سال گذشته در پیامی به جشنواره هنرهای تجسمی، این رشته هنری را در روزگار شتابناک و پر تب‌وتاب امروز، مأمنی برای اندیشیدن، ماندگاری و مانایی دانست و در خصوص رونق بازار کسب‌وکار هنرهای تجسمی گفت: «این جشنواره، از دوره پیش با اقدامی در خور و شایسته، فضای مناسبی برای رونق بازار هنر و اقتصاد هنرهای تجسمی ایجاد کرده است.»
بدون شک رونق و رشد بازار کسب و کار هنرهای تجسمی یکی از اهداف مهم دولت در زمینه فرهنگ و هنر است که از آن به عنوان یکی از وعده‌های دولت برای استحکام زیربنای فرهنگی یاد شده؛. قرار دادن «چارسوی هنر» در بخش ویژه گالری‌ها در نمایشگاه دوازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی در میان فعالان و علاقه‌مندان این عرصه فرصتی مغتنم و ارزشمند یاد می‌شود که توانست سهم بسزایی در رونق خریدوفروش آثار هنری و تشویق مردم به خرید محصولات این رشته داشته باشد.
توسعه بازار؛ اولویت اداره کل هنرهای تجسمی
هادی مظفری مدیرکل هنرهای تجسمی کشور اوایل امسال درخصوص برنامه‌های این بخش گفته بود، «فرصت کافی برای هنرمندان فراهم می‌کنیم تا بتوانند آثارشان را به فروش برسانند. در سال‌های گذشته جشنواره‌های زیادی برگزار کردیم و جایزه دادیم اما امروز همه فعالان هنرهای تجسمی برداشت‌شان این است که این، کافی نیست. شاید یک نیاز اولیه و ضرورت بوده اما کافی نیست. کار اصلی ما در این حوزه این است که اثر خلق شده هنرمند را به دست مشتری برسانیم یعنی «توسعه بازار». بنابراین توسعه بازار را به صورت جدی در تهران و استان‌های دیگر دنبال خواهیم کرد.»
اما این رونق و توسعه بازار کسب و کار هنرهای تجسمی، تا چه اندازه محقق شده و توانسته به جایگاه قابل قبولی برسد. با جمال عرب‌زاده عضو هیات علمی دانشکده تجسمی دانشگاه هنر تهران و همچنین از اعضاء شورای سیاست‌گذاری بیست و هفتمین جشنواره هنرهای تجسمی جوانان در این‌باره به گفت‌وگو پرداختیم.
چرخه خریدوفروش دوباره به حرکت درآمده است
عرب‌زاده درخصوص رونق بازار کسب‌وکار هنرهای تجسمی و ارز آوری آثار هنری در سال‌های اخیر به خبرنگار ایرناپلاس گفت: با رشد بازار کشورهای اطراف و به ویژه بازار دبی، یک انفجار اقتصادی در این زمینه داشتیم که به طور عادی ما هم از این بازار بهره‌مند شدیم. به این معنا که هم رشد قیمت داشتیم، هم فروش آثار هنرهای تجسمی بالا رفت و انگیزه‌ای در خریداران کشور پیدا شد که در این عرصه سرمایه‌گذاری کنند و آنها هم وارد بازار شوند که بعد از بحران جهانی کرونا، این رشد و پیشرفت کند شد.
بازارهای دبی و کشورهای اطراف از رونق افتادند که به طور طبیعی ما هم شاهد رکود بودیم. در این چند سال اخیر این رشد داشت، با شیب ملایمی پیش می‌رفت که نه تنها روند فروش بازار بهتر شده بود، بلکه تا حدودی شناخت بیشتر در این حوزه اتفاق افتاد که باعث شد سرمایه‌گذاری‌ها در چرخه خریدوفروش مطمئن‌تر انجام شود و تا حدودی شیوه سرمایه‌گذاری به صورت زیربنایی شکل گرفت و بازارها رونق یافت.
به گفته عرب‌زاده در یک ماه اخیر این چرخه دوباره به حرکت درآمده اما سرعت آن کند است.
تقاضا از سمت سرمایه‌گذاران واقعی؟
عرب‌زاده معتقد است افرادی که همواره در چرخه خریدوفروش آثار تجسمی حضور داشته‌اند یا کسانی که به تازگی در این زمینه فعالیت می‌کنند، تقاضاهایشان بر پایه نیازها یا انگیزه‌هایی غیر از انگیزه‌های هنری نبوده است. هر چند ممکن است ما به سطح پایین‌تری از تقاضا رسیده باشیم اما تقاضاها از سمت کسانی که به صورت حقیقی می‌خواهند در بازار جدید هنری سرمایه‌گذاری کنند، صورت گرفته است. حجم نقل و انتقالات و سرمایه‌گذاری‌ها شاید کم شده باشد اما واقعی و شفاف است. این ویژگی مثبت یکی از تفاوت‌هایی است که نسبت به دوره‌های گذشته می‌توان در این حوزه یافت.
لزوم تعیین زیرساخت‌های قانونی برای جلوگیری از پولشویی
عرب‌زاده در خصوص لزوم قرار دادن زیرساخت‌های قانونی برای خرید و فروش و نقل و انتقالات آثار هنری بیان کرد: اگر مقررات یا زیرساخت‌های قانونی مهیا نکنیم، احتمال دارد این نقل و انتقالات و خرید و فروش واقعی و شفاف از بین رود. این در همه جای دنیا وجود دارد که وقتی پول‌های زیادی در زمینه هنری، فرهنگی یا حتی ورزشی وارد چرخه اقتصادی می‌شود، می‌تواند به پولشویی، نقل و انتقالات یا معاملات غیرواقعی و سوری تبدیل شود. همیشه افرادی وجود دارند که از این پول‌ها سوءاستفاده کنند و کسانی که از قوانین مربوط به معافیت‌های فرهنگی سود می‌برند را درگیر پولشویی و دیگر معاملات غیرقانونی کنند. اگر شفاف‌سازی قانونی وجود نداشته باشد ممکن است این فعالیت‌ها به سمت و سویی برود که از چرخه هنری خارج شود.
رونق بازار هنر تجسمی معاصر
دبیر اسبق شورای هنری جشنواره تجسمی فجر عقیده دارد که رشته‌های سنتی معاصر و مدرن تجسمی از رونق بیشتری در سال‌های اخیر برخوردار بوده‌اند.
وی در این‌باره گفت: ما با قیمت‌های تثبیت شده آثار هنری برای اهالی فن روبه‌رو هستیم که نرخ آنها مشخص است و شاهد رشد خریدشان هستیم. اما اگر بخواهیم به شکل کلی نگاه کنیم که چه رشته‌ای بازار بیشتری را به خود اختصاص می‌دهد باید بگویم که هنر تجسمی معاصر.
به گفته این کارشناس هنرهای تجسمی، آثار نقاشی و مجسمه‌سازی بیشترین بخش بازار را به خود اختصاص داده‌اند. در رشته‌های سنتی‌تر هم نگارگری و شاخه‌های آن، متقاضیان خاص خود را دارند.
نظر شما